نشریه فقه، حقوق و علوم جزا
سال ششم شماره 21 (پاییز 1400)

تالیف قلوب یا المولفه قلوبهم یکی از اصول سیاست‏خارجی اسلام است که بیشتر از دیگر اصول مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفته، ماهیت این اصل روابط خارجی اسلام در دلجویی از مشرکان، کفار و گروهی خاص از مسلمانان را تبیین می‏کند با توجه به اهمیت این موضوع در این تحقیق به بررسی حکم تالیف قلوب در عصر حاضر می پردازیم و به دنبال این پرسش است که آیا حکم تالیف قلوب در عصر حاضر همچنان باقی است؟ در این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی با منابع کتابخانه ای به بررسی این تحقیق پرداخته ایم و فرضیه تحقیق این است که حکم تالیف قلوب در عصر حاضر ضرورت دارد و همچنان باقی است. نتایج حاصل از تحقیق بیان می کند که در عصر حاضر نیز «سیاست»، با هویت هدایت جامعه در جهت مصالح دنیوی و اخروی، و اداره کشور و هدایت عمومی همراه با تامین مصالح فرد و جامعه، اعم از مادی و معنوی، پیوندی معنادار با تالیف قلوب دارد. همسویی این دو پدیده در نگاه اسلامی از باب وحدت در هدف است؛ زیرا هر دو، تامین‌کننده اهداف و مصالح فرهنگی، اجتماعی و امنیتی امت و نظام اسلامی در عصر کنونی نیز است.

ایالات متحده آمریکا در راستای این تلاش و ایجاد توازن استراتژیک به نفع اسراییل در منطقه تا حدودی توانسته است کشورهای عربی را به صلح، حل اختلافات، به رسمیت شناختن اسراییل و تعمیق روابط ترغیب نماید اما این سیاست در مورد ایران و سوریه که از عناصر کلیدی جبهه مقاومت هستند تا کنون موفق نبوده است. نظریه قدرت نرم، به تعریف وجهی از قدرت همت گمارده، که بسیار پیش از طرح این نظریه در روابط میان کشور ها دانسته یا ندانسته مورد استفاده قرار می گرفته است. اما آنچه به طرح این نظریه اهمیت می بخشد، منظری جدید است که در چارچوب آن، برای مطالعه رفتار دولت ها در عرصه بین الملل، گشوده شده است. بحث امنیت اسراییل بعد از جنگ جهانی دوم و تلاش ایالات متحده آمریکا برای حفظ حیات و امنیت این منطقه، همواره موجب بروز چالش ها، کشمکش ها و جنگ هایی میان بازیگران منطقه ای و فرا منطقه ای شده است.. بر این اساس پژوهش حاضر به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که اساسا ایالات متحده آمریکا سیاست امنیتی خود را در قبال بازیگران محور مقاومت به رهبری ایران و سوریه بر چه مبنایی ترسیم کرده است؟ فرضیه مورد نظر این است که ایالات متحده آمریکا با توجه و تاکید بر الگوی واقع گرایی از یک طرف به دنبال کسب مناطق راهبردی و ژیوپلیتیک در منطقه خاورمیانه برای حفظ امنیت اسراییل و از طرف دیگر بر این مبنا است که بخش غالبی از هویت مجموعه امنیتی محور مقاومت تحت تاثیر منابع هویت-بخش به جمهوری اسلامی از جمله هویت اسلامی- شیعی، عدالت محوری و ظلم ستیزی، امت محوری، نگاه ضدغربی آن و. .. قرار داشته است.

از دیر زمان یکی از مسایل اصلی در روابط انسان ها و به ویژه خانواده، مساله اثبات نسب و قواعد پیرامون آن نظیر ارث و... می باشد. در اثبات نسب، رابطه فرزند و مادر دچار تردید نمی شود و رابطه پدر و فرزندی است که دارای ابهامات زیادی است و مشکلات بسیاری را ایجاد می کند. قاعده فراش از جمله قواعد فقهی معروف اسلام می باشد که از ابتدا، علمای شیعه و اهل سنت آن را پذیرفته اند و می تواند در این موضوع استفاده شود. بر مبنای این قاعده طبق شرایطی، شوهر زنی که فرزند به دنیا می آورد، پدر آن طفل تلقی می گردد، مگر آنکه خلاف آن ثابت شود. اما با پیشرفت علم و تکنولوژی در عصر جدید، که روش های مختلف و دقیقی برای اثبات نسب مطرح گردیده است، چه دلیلی برای استفاده از این قاعده، وجود دارد. این روش ها که شامل آزمایش های ژنتیک، دی ان ای و... می باشد، قادر هستند انتساب افراد به پدر و مادرشان را ثابت کنند. ولی علی رغم پیشرفت های نوین پزشکی برای اثبات نسب افراد از طریق آزمایش های دقیق پزشکی نظیر دی ان ای و...، باز به علت وجود خطاهای انسانی در این آزمایشات و عدم لحاظ مصلحت جامعه و ایجاد تاثیرات منفی اخلاقی بسیاری در جامعه و از طرف دیگر بدلیل اینکه قاعده فراش حکم ظاهری است، بنابراین همچنان از این قاعده استفاده می شود. اهمیت قاعده فراش در حمایت از کودکان و حفظ و کرامت انسانی افراد و بنیان خانواده است.

هدف اصلی ما در این مقاله چگونگی آشنایی مسلمانان با نظام سیاسی، مالی و حقوقی ایران در عهد ساسانیان است، این مقاله با رویکرد با هدف بررسی چگونگی چرایی ورود اسلام به ایران تدوین یافته است. هر چند اسلام تعالیم و احکام جامعی در حوزه های مختلف زندگی فردی و اجتماعی برای ساماندهی زندگی بشر و نیل به اهداف متعالی خلقت و تامین سعادت دنیا و آخرت انسان وضع کرده است اما سرزمینهایی که مسلمانان در خارج از شبه جزیره عربستان گشودند از هر جهت همگون نبود. از جمله می توان به نهادهای تمدنی و مقررات مالی اشاره کرد که فی المثل در ایران و مصر و شام به عنوان بخشهای مهمی از سرزمینهای مفتوحه، نظامهای متفاوتی برقرار بود. مسلمانان ضمن اجرای احکام کلی اسلام در حوزه های اداری و مالی، نه تنها نظامهای حاکم در سرزمینهای جدید را بکلی لغو نکردند بلکه مصلحت حکومت خود را در آن دیدند که مقررات بومی و سرزمینی را در جهت پیشبرد اهداف و مقاصد خویش به خدمت گیرند. ما در این تحقیق که به روش توصیفی و تحلیلی نگاشته شده است، در صدد پاسخ به چگونگی فاتحان عرب با نظام مالی ایران که دارای سابقه و نظام مند بوده است هستیم؟ میتوان گفت تسامح خلفای اسلامی با نظام مالی ایران و تاثیر پذیری دستگاه خلافت از نظام مالیاتی ایران عصر ساسانی که موضوع بحث در این تحقیق می باشد، مسلمانان پس از فتح ایران و حاکمیت بر قلمرو ساسانیان، با نظام عریض و طویل نظام دیوانی ایرانی روبه‌رو شدند.

عقد ضمان یا ضمانت علاوه بر قانون مدنی موضوع مواد 402 الی 411 از قانون تجارت را به خود اختصاص داده است. در قانون مدنی، اصل بر انتقال دین یا نقل ذمه مدیون به ذمه ضامن و در قانون تجارت اصل بر مسیولیت تضامنی است. در بسیاری از قراردادهای مدنی و تجاری، متعهدله برای اطمینان از انجام تعهد از متعهد درخواست دادن وثیقه یا ضامن می‌نماید. تضمینات مذکور نسبت به تعهد اصلی، تعهدی تبعی و فرعی است. در کنار رهن و ضمان عقدی، انواع اعتبارات اسنادی و ضمانت‌نامه‌های بانکی که از عرف تجارت بین‌المللی گرفته شده نیز به عنوان تضمین اجرای تعهدات یا حسن اجرای آن‌ها به کار می‌رود. مسئله تضمین ایفاء تعهدات در حقوق تجارت داخلی و بین‌المللی نیز اهمیتی به سزایی دارد، مخصوصا در بازرگانی بین‌المللی که حجم کلان تولید و خرید و فروش کالا و اجرای طرح‌های عظیم و پیچیده مستلزم همکاری شرکت‌ها و موسسات مختلف تولیدی و خدماتی است که در کشورهای دور و نزدیک وجود یافته‌اند و در قراردادهای چندجانبه خود همدیگر را نمی‌شناسند، لذا برای تامین اعتماد و اطمینان خود یا جلب نظر طرف معامله نیاز به تضمین کافی دارند.